Các Bệnh Lý Nguy Hiểm Về Đại Tràng Và Cách Nhận Biết Chúng

Đại tràng là một phần của hệ tiêu hóa, giữ vai trò hấp thu dinh dưỡng và bài tiết chất thải. Tuy nhiên khi các bệnh về đại tràng phát sinh, chức năng của cơ quan này sẽ bị ảnh hưởng dẫn đến rối loạn tiêu hóa, đại tiện và một số biến chứng khác.

Đại tràng là bộ phận nào trong cơ thể?

Đại tràng hay còn được gọi là ruột già. Đây là phần gần cuối cùng nằm trong hệ thống của ống tiêu hóa gắn liền với phần cuối cùng đó là ống hậu môn.

Vai trò quan trọng của đại tràng là hấp thụ phần nước cùng các khoáng chất còn lại ở những thức ăn khó tiêu hóa mà dạ dày cùng ruột non chưa thể hấp thụ hết được. Sau cùng thì đẩy hết chất thải và chất cặn bã còn ứ đọng ra khỏi cơ thể thông qua ống hậu môn.

Những chức năng chính của đại tràng

Chức năng của đại tràng chủ yếu tiết ra chất dịch đại tràng, tổng hợp các vitamin, hấp thu nước và muối, những bã thức ăn sẽ được chứa tạm thời ở đây, hình thành phân để bài tiết ra ngoài cơ thể.

Tổng hợp protein: Trực khuẩn ở đại tràng có thể sử dụng một vài chất đơn giản ở trong ruột để tổng hợp các chất vitamin B và vitamin K cần thiết bù đắp cho cơ thể.

Chức năng bài tiết: Chức năng này ở đường tiêu hóa cũng là nơi bài tiết những chất tồn dư của cơ thể và các loại thuốc sau khi uống.

Tiết dịch đại tràng: Niêm dịch đại tràng tiết ra một lượng chất nhỏ chứa dịch kiềm tính, dùng để bảo vệ các niêm mạc ruột và làm cho phần mềm lại.

Chức năng hấp thu và tạo ra phân: Đây là phần ở trên đại tràng và có tác dụng giúp hấp thu nước, muối, cùng một lượng nhỏ chất dinh dưỡng. Bã thức ăn tồn đọng, vi khuẩn cùng chất bài tiết của ruột với tế bào thượng bì bong tróc của ruột hình thành nên phân trong đại tràng.

Các bệnh lý ở đại tràng

1. Viêm đại tràng cấp và mãn tính

Viêm đại tràng là một trong những bệnh lý phổ biến nhất. Thuật ngữ này đề cập đến tình trạng viêm ở niêm mạc đại tràng. Tình trạng viêm ở cơ quan này có thể tiến triển cấp tính hoặc mãn tính.

Các triệu chứng của viêm đại tràng cấp tính:

• Đau bụng
• Chán ăn, ăn không ngon miệng
• Tiêu chảy
• Đau quặn bụng từng cơn, phân ít nhưng có kèm máu (viêm đại tràng do lỵ amip)
• Hậu môn đau rát, phân lỏng, đại tiện ra máu, quặn bụng, mệt mỏi,… (viêm đại tràng do lỵ Shigella)

Các triệu chứng của viêm đại tràng mãn tính:

• Số lần đại tiện nhiều (khoảng 4 – 5 lần/ ngày)
• Tiêu chảy hoặc táo bón
• Phân có chất nhầy và mùi hôi tanh
• Đau bụng theo từng cơn
• Mệt mỏi
• Suy nhược cơ thể

Viêm đại tràng có thể khởi phát do nhiều nguyên nhân khác như nhiễm vi khuẩn (Salmonella, E. coli, Shigella), virus, sán, lỵ amip, táo bón kéo dài, nhiễm độc chì, thủy ngân, stress, tác dụng phụ của một số loại thuốc,…

2. Xuất huyết đại tràng

Bệnh xảy ra khi những tổn thương ở niêm mạc đại tràng trở nên ngày càng nghiêm trọng hơn do không được điều trị đúng cách. Lúc này, vùng niêm mạc tổn thương sẽ có bị sưng viêm gây giãn nở mạch máu và chảy máu.

Một số triệu chứng của bệnh xuất huyết đại tràng mà người bệnh cần lưu ý là:

• Xuất hiện cơn đau quặn bụng theo từng cơn, vị trí đau thường cố định tại một chỗ và lan tỏa dọc theo khung của đại tràng. Cơn đau sẽ diễn ra kéo dài nếu người bệnh bị căng thẳng thần kinh hoặc lo lắng.
• Rối loạn tiêu hóa, gây căng tức, chướng bụng và đầy hơi rất khó chịu.
• Đi ngoài bất thường, tiêu chảy xen lẫn với táo bón, phân nhầy.
• Người luôn mệt mỏi, hoa mắt, nôn kèm theo máu.

Đây là bệnh lý rất nguy hiểm ở đại tràng, có thể gây ra các biến chứng như thủng đại tràng, chảy máu nhiều, phình giãn đại tràng,… Vì vậy, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan trong việc điều trị để đến tránh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

3. Viêm đại tràng co thắt

Viêm đại tràng co thắt (hội chứng ruột kích thích/ rối loạn chức năng đại tràng) là thuật ngữ đề cập đến tình trạng nhu động ruột bất thường, gây ra tình trạng đau dữ dội và rối loạn khi đại tiện.

Nguyên nhân gây ra bệnh lý này được xác định là do ăn uống không lành mạnh, căng thẳng thần kinh kéo dài, ruột già tăng tính nhạy cảm và rối loạn nhu động cơ quan tiêu hóa,…

Các triệu chứng nhận biết viêm đại tràng co thắt:

• Cơn đau xuất hiện ở hai mạn sườn và vùng bụng dưới
• Ợ hơi
• Chướng bụng
• Đầy hơi
• Rối loạn đại tiện (phân có trạng thái bất thường, mùi hôi, kèm chất nhầy,…)
• Triệu chứng toàn thân (tim đập nhanh, hồi hộp, căng thẳng, suy nhược, mệt mỏi, xanh xao,…)

Viêm đại tràng co thắt có thể gây tích tụ chất thải trong ruột, gây ra hiện tượng nhiễm trùng và đe dọa đến tính mạng. Vì vậy khi phát hiện những dấu hiệu của bệnh, cần tiến hành thăm khám và điều trị sớm.

4. Ung thư đại tràng

Ung thư đại tràng là tình trạng hình thành các khối u ác tính tại cơ quan này. Tế bào ung thư có thể ảnh hưởng đến chức năng của ruột già và làm phát sinh một số triệu chứng như:

• Phân có lẫn máu
• Luôn cảm thấy mệt mỏi
• Giảm nhu động ruột
• Sụt cân bất thường

Khối u ác tính tại đại tràng có thể dễ dàng di căn sang các hạch bạch huyết, phúc mạc, gan, xương,… Khi ung thư đã di căn, tiên lượng sống thường rất thấp.

Ung thư đại tràng là hệ quả của lối sống và dinh dưỡng thiếu khoa học. Ngoài ra một số yếu tố cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh như lười vận động, hút thuốc, béo phì, nghiện rượu, mắc các bệnh đại tràng mãn tính,…

5. Viêm đại tràng giả mạc

Viêm đại tràng giả mạc hay còn gọi là tiêu chảy do vi khuẩn Clostridium difficile gây ra. Chủng vi khuẩn này tồn tại trong đường ruột chúng ta ở mức an toàn, khi gặp phải điều kiện phù hợp chúng sẽ sinh sôi mạnh mẽ, tiết ra nhiều độc tố gây hỏng đại tràng và hình thành bệnh.

Nguyên nhân chính gây ra bệnh là do tác dụng phụ của một số loại kháng sinh như Fluoroquinolones, Penicillin, Cephalosporin,… Khi mắc phải căn bệnh này người bệnh sẽ có các triệu chứng đặc trưng sau đây:

• Xuất hiện cơn đau quặn bụng
• Tiêu chảy kéo dài, phân có nhầy và mủ
• Cơ thể bị sốt nhẹ và mất nước
• Buồn nôn

Thông thường, các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng giả mạc sẽ xuất hiện sau 5 – 10 ngày dùng kháng sinh. Nếu người bệnh không có các biện pháp can thiệp và tiến hành điều trị đúng cách sẽ gây ra biến chứng nhiễm trùng máu rất nguy hiểm.

6. Xoắn đại tràng

Xoắn đại tràng là hiện tượng xoắn ruột, thường gặp nhất ở manh tràng và đại tràng sigma. Bệnh lý này có thể gây tắc nghẽn ruột, thiếu máu cục bộ, thủng đại tràng và hoại tử.

Các dấu hiệu nhận biết xoắn đại tràng:

• Bụng đau dữ dội, cơn đau thường có xu hướng lan khắp vùng bụng
• Trướng bụng
• Phình bụng
• Nấc cụt
• Buồn nôn
• Không thể đi đại tiện

Khi xuất hiện những triệu chứng này, cần đến bệnh viện để được xử lý. Nếu chậm trễ trong việc khắc phục, bạn có thể bị sốc do tắc ruột (biểu hiện: sốt, nhiễm khuẩn, giảm huyết áp nhanh chóng, mạch khẩn nhưng yếu,…).

7. Polyp đại tràng

Polyp đại tràng là tình trạng lớp niêm mạc bên trong cơ quan này hình thành nên các khối u nhỏ có cuống hoặc không có cuống. Đa số các trường hợp polyp đại tràng đều lành tính, tuy nhiên ở một số khối u ác tính có thể phát triển thành ung thư rất nguy hiểm.

Thông thường, khi các khối u polyp đại tràng mới phát triển sẽ không gây ra các triệu chứng ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu người bệnh không phát hiện và điều trị đúng cách khiến các khối u này lớn dần theo thời gian sẽ gây ra một số triệu chứng sau đây:

• Trực tràng bị chảy máu dính trên đồ lót hoặc giấy vệ sinh khi đi đại tiện
• Táo bón và tiêu chảy diễn ra kéo dài hơn 1 tuần
• Phân có màu sắc thay đổi, xuất hiện vệt đỏ hoặc có màu đen
• Cơ thể mệt mỏi, gầy sút cân, xanh xao do thiếu máu

Khi các khối u đã phát triển với kích thước lớn mà người bệnh không đến bệnh viện tiến hành cắt bỏ sẽ làm tắc nghẽn ruột gây buồn nôn, ói mửa và đau quặn bụng.

Xem thêm: Tổng Hợp 5 Bài Thuốc Dân Gian Giúp Chữa Viêm Đại Tràng Hiệu Quả

Như Hoan – Tổng hợp, chỉnh sửa
(Nguồn tham khảo: vhea, thuocdantoc, linkedin)