Ung thư đại tràng là gì? Dấu hiệu sớm cảnh báo ung thư đại tràng

Ung thư đại tràng là bệnh lý ung thư có tỷ lệ tử vong cao thứ 4 trên thế giới sau ung thư phổi, ung thư dạ dày và ung thư gan. Nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm thì tỷ lệ được chữa khỏi lên tới 90%. Có rất nhiều bệnh nhân đã sống khỏe mạnh khi được phát hiện và điều trị kịp thời. Do đó, việc phát hiện các dầu hiệu sớm cảnh báo bệnh có vài trò rất quan trọng.

Ung thư đại tràng (hay còn gọi là ung thư đại trực tràng, ung thư ruột kết) là căn bệnh khởi nguồn từ ruột kết, trực tràng hoặc manh tràng,. Chúng gây ra bởi sự phát triển bất thường của các tế bào có khả năng xâm lấn hoặc lan rộng tới bộ phận khác của cơ thể.

Ung thư đại tràng thường bắt đầu từ polyp được hình thành trong ruột già và trực tràng. Qua thời gian, các polyp này có thể tiến triển thành ung thư. Do đó, phát hiện và loại bỏ polyp là một trong những phương pháp giúp bạn phòng ngừa ung thư hiệu quả.

Ung thư đại tràng được chia làm 4 giai đoạn:

Bệnh ung thư đại trực tràng có biểu hiện ở mọi bộ phận liên quan đến đường tiêu hóa. Một số dấu hiệu thường gặp như hơi thở hôi, hay ợ hơi, ợ chua, đau tức vùng bụng trước hoặc sau khi ăn. Đau quặn bụng, đau râm ran là biểu hiện của rối loạn tiêu hóa do nhiễm khuẩn. Song một vài trường hợp, nó báo hiệu sự tồn tại của các khối u ở dạ dày – ruột.

Chán ăn, khó tiêu, đầy trướng bụng trên vùng rốn, ăn không ngon là tình trạng thường thấy ở người bệnh ung thư đại tràng. Tình trạng này kéo dài khiến cơ thể mệt mỏi, sút cân. Người bị ung thư đại trực tràng bị rối loạn tiêu hóa, đi ngoài nhiều lần trong ngày rất giống với triệu chứng bệnh lị. Tuy nhiên, người mắc bệnh có thể điều trị bằng cách dùng kháng sinh, còn loại thuốc này không có tác dụng với bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Khi có dấu hiệu đau quặn bụng, mót rặn, khó chịu khi đi ngoài, … rất có thể đó là dấu hiệu ung thư đại tràng. Khi có dấu hiệu đau quặn bụng, mót rặn, khó chịu khi đi ngoài… rất có thể đó là dấu hiệu ung thư đại tràng.

Đại tiện kèm máu đỏ tươi, nhỏ giọt, phủ lên phân. Một số trường hợp, ở giai đoạn cuối bệnh nhân còn thấy hậu môn trực tràng sa xuống, toàn thân gầy đi, số lần đại tiện tăng lên, khi táo bón, khi tiêu chảy. Đây là triệu chứng phổ biến của căn bệnh song nó không đồng nghĩa mọi trường hợp phân có máu đều do mắc ung thư đại tràng.

Nếu mắc bệnh khác như trĩ, nứt hậu môn bạn cũng gặp hiện tượng trên. Cần phân biệt đại tiện ra máu do trĩ thường là máu tươi. Còn bệnh nhân ung thư trực tràng thường xuất huyết dưới dạng máu lẫn với nhầy. Vì máu chảy ở niêm mạc vùng ung thư có thể bị viêm nên tiết nhầy.

Đây là triệu chứng phổ biến nhất của ung thư nhưng lại dễ bị bỏ qua nhất. Mệt mỏi do ung thư đại tràng thường liên quan đến thiếu máu do mất máu trong phân. Người bệnh cảm thấy kiệt sức ngay cả khi đã nghỉ ngơi, đồng thời suy nhược cơ thể một cách nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân. Ngoài các triệu chứng nêu trên, khi ung thư muộn thì có người sờ thấy cả khối u nổi ở dưới da bụng, vàng da, bụng to dần…

Nếu gia đình bạn có thành viên có quan hệ huyết thống trực tiếp mắc bệnh ung thư đại trực tràng, thì những người trong gia đình sẽ có thể có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao gấp 8 lần so với bình thường.

Polip là một trong những yếu tố chủ yếu thuộc nguyên nhân gây ra tiền ung thư đại trực tràng. Trong đó, các dạng polyp adenoma, villous có nhiều khả năng phát triển thành ung thư, nó có thể có nguy cơ 25%, vì vậy nếu bạn có polyp đường ruột cần phải chú ý chăm sóc sức khỏe cẩn thận, định kỳ kiểm tra.

Thông thường, các yếu tố gây bệnh phát triển kích thích niêm mạc của đại tràng sẽ tăng dần lên theo tuổi tác. Do đó, hầu hết các bệnh nhân ung thư đại trực tràng đều xuất hiện và phát triển bệnh phổ biến ở giai đoạn trên 50 tuổi.

Viêm đại tràng sẽ làm tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư đại trực tràng, nguy cơ của nhóm người này thậm chí còn cao gấp 30 lần so với người lớn khỏe mạnh.

Thuốc lá và rượu là thủ phạm của nhiều loại bệnh, ung thư đại trực tràng cũng không ngoại lệ, đặc biệt là những người có tiền sử gia đình bị ung thư hoặc bản thân có polyp đại tràng sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng.

Nhiều yếu tố liên quan đến lối sống có liên quan đến ung thư đại trực tràng. Trên thực tế, mối liên hệ giữa chế độ ăn uống, cân nặng, tập thể dục và nguy cơ ung thư đại trực tràng là một trong những yếu tố mạnh nhất đối với bất kỳ loại ung thư nào.

Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì sẽ có nguy cơ phát triển và tử vong do ung thư đại trực tràng sẽ cao hơn những người có cân nặng bình thường. Thừa cân (đặc biệt là có vòng eo lớn hơn) làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng và trực tràng ở cả nam và nữ, nhưng mối liên kết dường như mạnh hơn ở nam giới.

Nếu bạn không hoạt động thể chất, bạn có nhiều khả năng bị ung thư ruột kết. Do đó, tập thể dục hoặc hoạt động thể chất tích cực hơn có thể giúp giảm nguy cơ của bạn.

Chế độ ăn nhiều thịt đỏ (như thịt bò, thịt lợn, thịt cừu hoặc gan) và các loại thịt chế biến sẵn (như xúc xích và một số loại thịt hộp) làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng.

Nấu thịt ở nhiệt độ rất cao (chiên, nướng hoặc quay) sẽ tạo ra các hóa chất có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra liệu yếu tố này có thể làm tăng bao nhiêu nguy cơ ung thư đại trực tràng. Và liệu các thành phần chế độ ăn uống khác (ví dụ, một số loại chất béo) có ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư đại trực tràng hay không.

Những người đã hút thuốc lá trong một thời gian dài có nguy cơ mắc bệnh và tử vong vì ung thư đại trực tràng cao hơn so với những người không hút thuốc. Hút thuốc là một nguyên nhân hàng đầu của ung thư phổi, nhưng nó cũng liên quan đến rất nhiều bệnh ung thư khác.

Ung thư đại trực tràng có liên quan đến việc sử dụng rượu ở mức độ vừa đến nặng. Hạn chế sử dụng rượu bia không quá 2 ly mỗi ngày đối với nam giới và 1 ly mỗi ngày đối với phụ nữ có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư.

Để ngăn ngừa ung thư đại trực tràng, trước hết người bệnh cần xác định xem mình đang gặp vấn đề gì trong đại tràng.

Ung thư trực tràng xếp hạng 4 trong số các bệnh lý ung thư gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Tuy nhiên, điều đáng mừng là có đến 90% các trường hợp được điều trị thành công nếu được phát hiện sớm. Một số phương pháp phổ biến được dùng trong điều trị ung thư trực tràng.

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính của ung thư đại – trực tràng. Thông thường với ung thư đại tràng, phẫu thuật viên sẽ cắt đoạn đại tràng có ung thư cùng các hạch đi kèm. Hai đầu ruột sẽ được nối lại (nối bằng tay hay bằng máy khâu-nối gọi là stapler). Phẫu thuật cắt trước thấp được áp dụng cho ung thư phần thấp của đại tràng. Sau khi cắt bướu, 2 đầu ruột được nối lại và bệnh nhân vẫn đi cầu như bình thường.

Xạ trị là dùng tia có năng lượng cao (tia X) để diệt tế bào ung thư hoặc làm teo tế bào. Xạ trị có thể từ bên ngoài cơ thể hoặc bên trong, ghim vào mô bướu. Xạ trị có thể giúp hỗ trợ sau mổ bằng cách diệt số tế bào ung thư còn sót lại mà mắt trần không nhìn thấy trong khi mổ. Nếu bướu quá lớn hoặc ở vị trí khó mổ chúng ta có thể cho xạ trị trước cho bướu nhỏ lại để mổ dễ hơn.

Công dụng chính của xạ trị trong ung thư đại tràng là khi ung thư dính vào một cơ quan nội tạng hoặc dính vào thành bụng. Trong trường hợp này, phẫu thuật viên không chắc đã lấy hết mọi tế bào ung thư vì thế nên dùng xạ trị hỗ trợ để diệt các tế bào còn sót lại. Với ung thư trực tràng, xạ trị dùng để ngừa ung thư tái phát hoặc điều trị ung thư tái phát tại chỗ gây đau. Xạ trị ít khi được dùng để điều trị ung thư đại tràng di căn.

Biến chứng của xạ trị là da bị kích thích, buồn nôn, tiêu chảy, dấu hiệu trực tràng hoặc bàng quang bị kích thích và mệt mỏi. Ở nam giới có thể thấy tình trạng liệt dương. Thông thường các biến chứng này chỉ thoáng qua, sau khi ngừng xạ trị thì sẽ khỏi.

Hóa trị là dùng thuốc bằng đường tiêm truyền hoặc uống để diệt tế bào ung thư. Các thuốc này vào máu và đi khắp cơ thể vì thế phương pháp này có lợi thế cho trường hợp ung thư đã tiến triển xa.

Nhược điểm của hóa trị là hóa chất diệt tế bào ung thư nhưng cũng làm tổn hại tế bào bình thường gây ra các tác dụng ngoại ý. Điều này phụ thuộc vào loại thuốc, liều lượng và thời gian dùng thuốc. Ngoài ra, người bệnh có thể gặp phải 1 số tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn và ói mửa, chán ăn, rụng tóc, phù và nổi mẩn ở chân tay, đau họng, dễ nhiễm trùng, mệt mỏi…

Ung thư đại tràng là căn bệnh cực kỳ nguy hiểm. Tuy nhiên khi được phát hiện và điều trị sớm, tỷ lệ hồi phục cũng rất lớn. Do đó, ngay khi có những biểu hiện bất thường về đại tràng, bạn hãy tới ngay các cơ sở y tế để được hỗ trợ.